تجهیزات پسیو (Passive) یا غیرفعال شبکه

تجهیزات غیرفعال شبکه، ابزارها و تجهیزاتی هستند که در انتقال داده‌ها، سوئیچینگ، مسیریابی ترافیک شبکه و نظارت بر عملکرد آن‌ها نقش دارند. عملکرد صحیح این تجهیزات به برقراری اتصالات و حفظ آن‌ها در شبکه کمک می‌کند. تجهیزات شبکه به دو دسته تجهیزات پسیو و اکتیو تقسیم می‌شوند.

تجهیزات پسیو یا غیرفعال شبکه (Passive Network Equipment) ابزارهایی هستند که در شبکه کامپیوتری کار می‌کنند ولی نیازی به منبع تغذیه (برق) ندارند. فعالیت این تجهیزات صرفاً انتقال یا هدایت سیگنال‌هاست، بدون اینکه سیگنال را تقویت، پردازش یا تغییر بدهند. پس اگر بخواهیم به صورت موردی به ویژگی‌های شاخص تجهیزات پسیو اشاره کنیم شامل موارد زیر می‌شود:

• بدون نیاز به منبع تغذیه (برق) کار می‌کنند؛ یعنی هیچ قطعه الکترونیکی فعال (مثل تراشه، چیپ، IC و…) درون آن‌ها وجود ندارد.

• نقش اصلی‌شان انتقال، هدایت، تقسیم یا اتصال سیگنال‌ها است؛ اما هیچ تغییری روی سیگنال اعمال نمی‌کنند (مثل تقویت یا پردازش سیگنال‌ها).

• معمولاً هزینه و پیچیدگی کمتری داشته و به صورت مکانیکی یا فیزیکی با سیگنال‌ها سروکار دارند.

معرفی انواع تجهیزات پسیو (Passive) یا غیرفعال شبکه

کابل‌ها و اتصالات (Cables & Connectors):

مثل کابل‌های مسی (UTP, STP) یا فیبر نوری که سیگنال را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل می‌کنند. کابل‌ها بر اساس پهنای باند و فاصله‌ای که داده‌ها را منتقل می‌کنند و همینطور جنس کابل و نوع انتقال به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند.

• کابل‌های مسی: کابل‌های شبکه مثل کابل UTP، STP، Coaxial از رایج‌ترین کابل‌های مورد استفاده در شبکه‌های کامپیوتری و مخابراتی هستند.

• کابل‌های فیبر نوری: برای انتقال داده با پهنای باند بالا و فاصله‌های زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرند. کابل‌های فیبر نوری نوعی کابل شبکه هستند که از رشته‌های شیشه‌ای تشکیل شده و داده‌ها را از طریق پالس‌های نوری انتقال می‌دهند.

• پچ کوردها: کابل‌های کوتاه برای اتصال بین تجهیزات بوده و کارکردشان انتقال سیگنال‌ها از نقطه A به B بدون تغییر یا تقویت سیگنال است.

کانکتورها و پچ پنل‌ها (Connectors and Patch Panels):

از جمله تجهیزات غیرفعال یا پسیو شبکه که واسط‌ هایی برای اتصال کابل‌ها و مدیریت آن‌ها هستند. پچ پنل‌ها به عنوان یک واسط بین نقاط انتهایی کابل‌های شبکه و تجهیزات شبکه موجود در رک عمل می‌کنند. پچ پنل‌ یک قطعه مستطیل شکل دارای تعدادی پورت شبکه است که کابل‌های شبکه به آن‌ها متصل شده و به طور غیرمستقیم و از طریق کابل رابط به تجهیزاتی از قبیل روتر، سوئیچ و … متصل می‌شوند.

• جعبه‌های سازمان‌دهی کابل که کابل‌ها را مرتب و به‌صورت استاندارد وصل می‌کنند.

• به کابل‌ها ساختار می‌دهند و مدیریت آن‌ها را آسان می‌کنند.

کارکرد: سازماندهی و اتصال کابل‌ها، بدون دخالت در سیگنال.

هدرها و پریزهای شبکه (Wall Jacks & Faceplates):

این دسته از تجهیزات غیرفعال شبکه برای اتصال کابل‌ها به تجهیزات دیگر بکار رفته و محل اتصال کابل شبکه به تجهیزات کاربر هستند و به نظم و استانداردسازی کابل‌ها در ساختمان‌ها کمک می‌کنند.

رک‌ها و ساختارهای فیزیکی نگه‌دارنده کابل‌ها:

این تجهیزات صرفاً مکانیکی و بدون جریان برق هستند. رک‌های شبکه، محفظه‌های فلزی مانند هستند که در آن‌ها تجهیزات مختلف شبکه نصب می‌شوند. بنابراین رک‌ها صرفاً مکانیکی و بدون جریان برق و به اصطلاح غیرفعال بوده و همانند یک کیس کامپیوتر نقش نگهداری و سازماندهی تجهیزاتی از قبیل سرورها، روترها، سوئیچ‌ها و UPS را بر عهده دارند. واحد اندازه‌گیری رک‌ها “یونیت” است و شما می‌توانید با توجه به تعداد و اندازه تجهیزات و گستردگی شبکه خود، از ابعاد کوچک تا بزرگ رک را انتخاب کنید. رک‌ها به دو نوع باز (بدون جداره و در) و بسته (دارای جداره و در) و به دو شکل ایستاده و دیواری وجود دارند.

در مقابل تجهیزات پسیو یا غیرفعال شبکه، تجهیزات فعال (Active Equipment)  هستند که نقش متفاوتی در شبکه ایفا می‌کنند. تجهیزات فعال شبکه مثل سوئیچ، روتر، مودم و کارت شبکه، نیاز به برق دارند و سیگنال‌ها را پردازش، تقویت، مسیریابی یا تغییر می‌دهند.

تفاوت تجهیزات پسیو یا غیرفعال با تجهیزات اکتیو شبکه

نتیجه‌گیری

اکنون می‌توان به درجه اهمیت تجهیزات پسیو شبکه پی برد. این تجهیزات پایه و اساس هر شبکه‌ای را تشکیل می‌دهند و در عین حال هزینه نگهداری ناچیزی دارند. عملکرد و کیفیت کابل‌ها و اتصالات تاثیر مستقیم روی کیفیت کل شبکه دارد بنابراین دقت در انتخاب این تجهیزات بسیار ضروری است. در کل می‌توان گفت که بدون تجهیزات Passive درست، تجهیزات فعال Active نمی‌توانند عملکرد مناسبی داشته باشند.